Johanns (Alpen) Weer: Sterk wisselvallig, vooral donderdag sneeuw

Termen dinsdagochtend,

map

Foto Zwitserse Davos (Parsen) vanaf de Furka skilift 1 januari
Vandaag kunnen we tussen de storingen door genieten van een alleraardigste dag. Vooral in de bergen komt de zon er goed aan te pas en het is zacht. Snel erop uit dus want volgende storing(en) met nieuwe neerslag (sneeuw) zijn alweer in aantocht.

In het Alpenweerbericht van gisteren heb ik uitgebreid het verloop mbt de diverse slechtweerfronten en neerslag beschreven. Leggen we de kaarten van vandaag ernaast dan zien we in grote lijnen eenzelfde verloop. Even "copy-paste" en klaar is Kees zou je bijna gaan denken ! Denk echter niet dat me dat in dank zal worden afgenomen. Dus ook vanmorgen maar eens kijken waarmee de weermodellen vanmorgen op de proppen komen en of er wellicht toch nog veranderingen in de maak zijn.

Gisteren trok er in de loop van de dag een koufront van west naar oost over de Alpen en gaf op uitgebreide schaal een verse laag sneeuw. Lokaal waren er echter grote verschillen. In de Staugebieden van mn de centrale noordelijke Alpenhoofdkam viel er op en tijdens frontpassage boen de 1000 a 1200 meter 20 tot 30 cm. Elders pakten de neerslag hoeveelheden met 5 tot 10 cm bescheiden uit. Opvallend was ook een toch wat sterkere föhnfase (zuidföhn) welke zich aan de voorzijde van het koufront ontwikkelde. Deels zagen we drukverschillen tussen de noord en zuidkant van de Alpen die tijdelijk opliepen tot 6 a 9 hPa. Dit is een sterke föhn die tot in de dalen doordrukt. Uitgaande van de prognosekaarten had er gisteren meer neerslag moeten vallen. Vooral GFS was daarover positief. Mede echter ook door de föhn werd de neerslag wat langer tegengehouden. Positief was echter de tijdelijke Südstau welke onlosmakelijk met de zuidföhn verbonden is. Hierdoor viel er eindelijk ook weer eens verse sneeuw in de gebieden ten zuiden van de centrale Alpennoordkam, lokaal werd 10 tot 20 cm geregistreerd. Zoals gezegd, grotere neerslaghoeveelheden kwamen nergens voor.

Zoals gezegd, vandaag wordt een alleraardigste dag. Achter het koufront stroomde in de nacht koudere en vooral ook weer drogere lucht over de Alpen uit. Na een koude start met op grote schaal lichte tot matige vorst en in de hogere dalen en boven de 2500 meter strenge vorst, start de dag deels nog met (rest)bewolking. In de bergen is de zon echter al doorgebroken en ook elders zal dit gaan gebeuren. Het hardnekkigst is de bewolking vooral in het zuiden van Oostenrijk. In Karinthië en de zuidelijke Steiermark kan uit de bewolking in de ochtend nog een laatste sneeuw of regenbui vallen voordat het ook daar gaat opklaren. Met een meer naar zuidwest tot zuid draaiende wind wordt weer wat zachtere lucht aangevoerd en deels wordt het opnieuw föhnig. De temperaturen lopen op tot 3 a 10 graden, de hoogste waardes voor laagland. Het nulgraden niveau stijgt geleidelijk van -4 naar -1 °C.

Einfach nur Traumhaft; winters ochtend tafereel Arosa (Graübünden, Zwitserland)

In de loop van de dag gaat de west tot zuidwestenwind geleidelijk in kracht toenemen en opkomende hogere bewolking in de namiddag en avond verraden al dat er een nieuwe weersverslechtering zit aan te komen. Uitgaande van een stormdepressie welke vanaf vandaag tot morgenmiddag via hrt noorden van Engeland naar het midden van Scandinavië trekt nadert in de loop van de avond en nacht een volgend koufront de Alpen. In het voortraject van het koufront wordt tijdelijk weer zachtere lucht aangevoerd en door oplopende drukverschillen tussen de noord en zuidkant van de Alpen (5 tot 7 hPa) kan later op de dag en in de nacht de zuidföhn weer opsteken. Het koufront zal in de nacht van west naar oost over de Alpen trekken, de föhn komt tot liggen en het gaat regenen dan wel sneeuwen. Met het inzetten van de neerslag ligt de sneeuwvalgrens op circa 1500 meter, zakt achter het koufront naar 1000 en later 800 a 700 meter. De meeste sneeuw wordt zoals altijd bij dit soort koufronten, vanuit het noordwesten in de Staugebieden van de Alpennoordkant berekend. Ook de klassiek Nordstau gebieden van Oostenrijk zoals de Vorarlberg, noord Tirol, Salzburg en Oberösterreich profiteren daarvan.

Ook een mooi glinsterende verse laag sneeuw in Val Gardena Gröden - Col Raiser (It)

In vergelijking met wat de laatste tijd gewend zin aan sneeuwval dan wel sneeuwdumps zal er ook op dit koufront niet al te veel sneeuw vallen. Het ontbreekt daarvoor aan een juiste aanstroming van de jetstream. Deze is morgen noordelijk van de Alpen gepositioneerd (Nederland en het noorden van Duitsland) en daardoor aan het nodige "vocht". Vooral een goed gepositioneerde polaire jetstream (dus frontaal op de Alpen gericht) is essentieel voor grotere neerslag hoeveelheden. Aangezien dit morgen niet het geval is hoeven we dus niet te rekenen op grote neerslag hoeveelheden. Ga uit van opnieuw zo'n 10 tot 30 cm sneeuw aan vooral de noordkant van de Alpen. Inneralpin en aan de zuidkant valt weinig tot geen neerslag. Donderdag zien we echter een belangrijke verandering ontstaan welke sneeuwtechnisch nog wel eens interessant zou kunnen gaan worden !

Met het nog wat verder verplaatsen van het Scandinavische lagedrukgebied in zuidoostelijke richting en het naar het noorden toe opbouwend Azorenhoog draait de hoogtestroming meer naar het noordwesten. Ook in de hogere troposfeer (daar waar de polaire jetstream verloopt) zien we dat de stroming via IJsland naar het zuiden toe wordt afgebogen. Op donderdag is dit proces zover geëvolueerd dat de jetstream van het noordwesten uit frontaal op de Alpen is gericht. Prima opties dus voor neerslag (sneeuw) van betekenis.

GFS 300 hPa (12 km hoogte) voor donderdag; de polaire jetstream is omgebogen en noordwest-zuidoost pal op de Alpen gericht.

Een in de noordwestelijke hoogtestroming opgenomen koufront bereikt donderdag in de loop van de dag de Alpen, aanvankelijk kan het in het voorveld van het front licht föhnig zijn. Vanuit het noordwesten neemt op nadering van het koufront in de ochtend de bewolking snel, het gaat regen en boven de 1000 meter sneeuwen. In de inner-alpine regio's kan het tot in de dalen sneeuwen. Vooral in de middag sneeuwt het mn. aan de noordkant aanhoudend en intensief. In de bergen steekt een harde tot stormachtige westelijke wind op. In de Alpen gaat boven de 1000 a 1200 meter veel sneeuw vallen, dit geldt vooral voor de klassieke Staugebieden. Ofschoon de modellen nog met verschillende neerslaghoeveelheden schermen mogen we rekenen op 50 en 80 cm verse sneeuw in de Staugebieden van de westelijke en noordelijke Alpenboog, lokaal is ook nog meer mogelijk. In de aangrenzende gebieden mogen we uitgaan van 30 tot 50 cm, daar buiten op 10 tot 30 cm.

Neerslag voor de komende 6 dagen adhv het WRF model, meer info op de door ons gebruikte detailleerde WRF kaarten

Ook vrijdag hebben we te maken met een koude noordwestelijke hoogtestroming. Er valt tot in de dalen steeds weer wat sneeuw of een sneeuwbui. In de loop van de dag verplaatst de neerslag zich naar de oostelijke Alpen. Vanuit het westen stroomt weer wat drogere en iets zachtere lucht binnen en klaart het op. Het is vooral s'morgens koud en in combinatie met een harde noordwestelijke wind wordt het er niet aangenamer op. Zaterdag keert tijdelijk de rust weer en is het ook wat wat zachter dan op de vrijdag. Een volgende storing (koufront) staat echter alweer te popelen om naar de Alpen op te stomen. Zondag zal deze opnieuw onbestendig en ook weer kouder weer gaan opleveren.

Ter afsluiting dan ook nog een blik op de wat langere termijn. Ook vandaag zien we dat de modellen nog steeds stoeien met de posities van de sturende druksystemen. Grote vraag daarbij is wat het Atlantische hoog zal gaan doen. Tot en met het weekend zal het met centrum ten westen van de Golf van Biskaje blijven liggen met daarbij een uitloper richting IJsland. Lage druk vinden we tot dan terug vanaf Scandinavië tot over oost Europa naar zuidoost Europa. Meest wrs. scenario vanaf begin volgende week is dat het Atlantische hoog zich in oostelijke richting zal gaan uitbreiden. Grote vraag is dan waar precies de hoogte as zal gaan verlopen. (ten noorden van de as zachtere zuidwest stroming, ten zuiden ervan koudere continentale (oost) stroming). Andere discussie punt is de vraag of het hoog krachtig genoeg zal zijn om storingen op afstand te houden. Kijken we naar de ensemble berekeningen van het ECMWF dan zien we dat het op de langere termijn geleidelijk minder onbestendig gaat worden (hogedrukinvloed). De temperaturen bewegen zich rond of iets onder het langjarig gemiddelde. Een overgang naar zachter weer met dooi tot op grotere hoogte, dan wel kouder weer met vorst tot in het laagland is vandaag niet uit de kaarten op te maken !

ECMWF ensembles T850 hPa (temperatuur 1500 meter hoogte) prikpunt centrale Alpen. Zwarte lijn is het gemiddelde (de meest wrs. trend) van de 50 verschillen berekeningen, de gestippelde het langjarig gemiddelde, de grijze lijntjes vertegenwoordigen de afz. 50 berekeningen.