Johanns (Alpen) Weer: Winterse aspiraties na nog meer sneeuw

Termen zondagochtend

map

Gisteren schreef ik al dat mn warmtefronten welke vanuit het westen over de Alpen trekken de ware sneeuwleveranciers voor de Alpen zijn. En in navolging van 21 en 22 december was het in grote delen van de Alpen gisteren inderdaad opnieuw raak. Al in de nacht van vrijdag op zaterdag begon het in de Franse en Zwitserse Alpen te sneeuwen en tot gistermiddag had de sneeuwval zich tot over vrijwel geheel Oostenrijk uitgebreid. Ondanks dat er op hoogte steeds warmere lucht instroomde viel de neerslag langere tijd gewoon als sneeuw. Met dit soort fronten profiteren vooral de inner-alpine gebieden van bv Wallis en Tirol van de sneeuwval. Doordat warmtefronten meestal gepaard gaan met weinig wind en de warmere lucht als het ware over de koude onderste laag heen glijdt kan de aanwezige koude lucht zich goed handhaven en duurt het langere tijd voordat de warmere lucht tot in de dalen kan doordringen. Gevolg is dat de meeste neerslag in de vorm van sneeuw valt. Gisteren was dit fenomeen weer eens heel mooi te volgen. Terwijl gisterochtend aan de noordkant van de Zwitserse Alpen de sneeuwval tot een hoogte van 1400 a 1600 meer al vrij snel in regen overging sneeuwde het aan de tegenoverliggende kant van de Berner Alpen in het inner-alpine Wallis vrolijk verder en tot in de avond viel de neerslag tot in het dal in de vorm van sneeuw. Ditzelfde fenomeen konden we ook andere delen van de Alpen bewonderen. Uiteindelijk werd echter dan ook hier het koudereservoir weggeruimd en in de loop van gisteravond regende het vrijwel overal tot een hoogte van 1400 a 1600 meter.

Na de sneeuw bewolkt en dooi ook vanmorgen in Hirschegg, Kleinwalsertal (1124m)

Sinds donderdag viel er aan de Alpennoordkant en 50 tot 80 cm verse sneeuw en lokaal zelfs een meter (Zwitserse Gotthardgebied), in de aangrenzende gebieden 30 tot 50 cm en meer naar het zuiden toe 5 tot 30. Globaal ligt er in de Alpen en ook inner-alpin tot een hoogte van 1000 meter 50 tot 120 cm sneeuw, op 2000m 100 tot 180 cm en boven de 2200 meter 180 tot 360 cm. sneeuw. Doordat de sneeuw uit verschillende lagen is opgebouwd, in combinatie met de sterk wisselende temperaturen en het onder de 1800 meer ook heeft geregend is het lawine gevaar er groot. Houdt daarom goed de lokale en regionale lawine en verkeersberichten in de gaten en volg deze ook op.

Sneeuwhoeveelheden Zwitserland afgelopen 3 dagen

Vanmorgen sneeuwt het onder invloed van het wegtrekkende warmtefront vooral nog in de Oostenrijkse Alpen met als zwaartepunt het Salzburgerland. In de Franse en Zwitserse Alpen is het het op de meeste plaatsen droog geworden en in de bergen komt de zon hier en daar tevoorschijn. Afgezien van een enkele opklaring is het vanmorgen meest bewolkt en nevelig. Vanmiddag kan het van het westen meer en meer opklaren en ook in Oostenrijk wordt droog. Het is vandaag zacht met temperaturen die kunnen oplopen tot 3 a 10 graden. De sneeuwvalgrens pendelt overal tussen de 1600 en 1900 meter met een nulgradenniveau van rond de 2100 meter.

De weersverbetering van vandaag is echter maar van korte duur en vanaf morgen krijgen we te maken met diverse storingen welke. Een complex lagedrukgebied trekt vanaf vandaag via IJsland naar het zeegebied tussen Engeland en IJsland en wordt daar morgenmiddag verwacht. Het bijbehorende koufront en neerslag zullen maandagochtend de westelijke Alpen bereiken en vervolgens verder over de Alpen naar het oosten uitbreiden. In de Alpendalen kan zich tijdelijke een zwakke föhn(wind) ontwikkelen.De sneeuwvalgrens zakt met het instromen van opnieuw koudere lucht in de loop van de dag van west naar oost van 1700-1500 meter tot 1000 a 800 meter. het langst zacht blijft het in de oostelijke Oostenrijkse Alpen. Uitgaande van de hoogtetrog welke tot aan de Middellandse Zee reikt en het uitstromen van koudere lucht over het relatief warme water van de Middellandse Zee komt het boven de Golf van Genua tot cyclogenese met den ontwikkeling van een apart lagedrukgebied (Genualaag). Dit laag trekt onder opvulling via midden Italië en de naar de Adriatische Zee. De meeste neerslag zal morgen vallen in de Nordstau van de Alpenhoofdkam. Door het Genualaag krijgen we echter ook te maken met een tijdelijke Südstau, deze zal zich vooral aan de Zuidkant van de Oostenrijkse Alpen en noordelijke Italiaanse Alpen uitleven. Vooral maandagavond en in de nacht van maandag op dinsdag kan zich hier de neerslag gaan intensiveren en langer aanhouden. Sneeuw valt door neerslagafkoeling tot in de lagere dalen. Tot dinsdagmiddag val er vooral in de noordelijke Staugebieden opnieuw 20 tot 40 cm, lokaal ook nog meer. Mocht de Genuadepressie goed tot ontwikkeling komen mogen ook de bovengenoemde Südstau gebieden rekenen op 30 tot 40 cm sneeuw. Eventueel is ook nog meer mogelijk maar dat zal sterk afhangen van de precieze ontwikkelingen van het Genualaag.

GFS met veel neerslag ook aan de zuidkant van de Alpen oiv Genuadepressie

Dinsdag trekt de neerslag in de loop van de dag naar het oosten toe weg en in het voorveld van een volgende opkomende storing stroomt tijdelijk iets drogere maar ook weer iets zachtere lucht tot over de Alpen uit. Zo zacht als deze zondag wordt het echter niet meer. Woensdagochtend volgt dan alweer het volgende koufront. in de na-nacht en vroege ochtend neemt in de westelijke Alpen de bewolking weer snel toe en vervolgens gaat het regenen dan wel sneeuwen. De sneeuwvalgrens zakt geleidelijk weer van 1200 a 1000 meter naar 800 tot 600 meter. Ook nu weer zien we boven de Golf van Genua een apart laag ontstaan. Al met al hebben we woensdag echter te maken met een wat zwakker front en trogvorming. De neerslag zal dan wrs ook minder heftig uitpakken dan op de maandag. Vooral de westelijke Franse Alpen en de Nordstaugebieden van de centrale Zwitserse Alpen krijgen een verse laag van 10 tot 30 cm. Een volgende storing met nog meer sneeuw staat voor de donderdag en vrijdag gepland (kunnen we het nog bijhouden ???)

De bovengenoemde "IJslandepressie" trekt verder naar het oosten en donderdag ligt het systeem met centrum boven Scandinavië. Tegelijkertijd zien we dat het Azorenhoog zich wat terugtrekt en naar het noorden toe uitpunt. Tussen de beide sturende druksystemen draait de stroming meer naar noordwest en stroom koudere lucht naar het zuidoosten uit.

GFS voor donderdag, een volgend koufront gaat in het gehele Alpengebied veel sneeuw produceren

In de nacht van woensdag op donderdag wordt de bewolking van het noordwesten uit weer snel dikker en het gaat sneeuwen resp. de neerslag die er nog valt gaat zich weer intensiveren. De instromende is vrij koud en ook de tijdelijke instroom van wat minder koude lucht behorende bij een zwak warmtefront zal niet verhinderen dat de sneeuwvalgrens rond of onder de 1000 meter pendelt. Vooral donderdag sneeuwt het op uitgebreide schaal langdurig en deels intensief. Nog koudere lucht welke vanuit het hoge noorden over de Alpen uitstroomt laat de sneeuwvalgrens verder tot in de laagste dalen en het laagland dalen. Het ziet er dus naar uit dat vooral donderdag veel sneeuw gaat vallen. ofschoon ons eigen weermodel nog wat bescheiden is verwacht ik, uitgaande ook van andere modellen aanzienlijke sneeuwhoeveelheden tussen dondernacht en vrijdagmiddag. Op uitgebreide schaal valt er 30 tot 50 cm en lokaal met gunstige Staueffekten 50 to 80 cm en mogelijk nog meer. Kijken we naar de sneeuwhoeveelheden die van maandag tot aan het weekend gaan vallen dan acht ik het niet onmogelijke dat er boven de 1500 meter in totaal 100 tot 150 cm aan verse sneeuw gaat bijvallen. In het hooggebergte is 150 tot 200 cm niet uitgesloten. De komende dagen meer daarover.

Neerslaghoeveelheden adhv het door ons gebruikte hoogresolutie model WRF voor de komende 5 dagen. Ga er maar van uit dat de komende dagen de "sneeuwkleuren" nog naar boven toe zullen worden aangepast.

Gisteren schreef ik al dat na de sneeuw van de komende week vanaf het volgende weekend een geleidelijke weersverbetering mogelijk is. Deze zou dan moeten worden ingeleid door het Azorenhoog wat zich tot over west en centraal Europa uitbreidt. Met de as van het hogedruk gebied ten noorden van de Alpen verblijven we met een meest oostelijke aanstroming in vrij koude lucht. De kans op zon in de bergen neemt sterk toe, dit geldt eveneens voor mist en hardnekkige bewolking in de dalen en het laagland.De laatste modeluitdraai van het GFS simuleert ook vandaag een soortgelijke ontwikkeling. Daarbij zien we echter ook weer een neiging naar opnieuw een noordwestelijke hoogtestroming met nieuwe sneeuw in het weekend ! Kortom nog vrij onzeker allemaal wat GFS produceert. Een overgang naar zachter weer lijkt echter uitgaande van dit model niet waarschijnlijk. Nog interessanter en spannender wordt het als we het Europese model ECMWF ernaast leggen !

Tot en met het volgende weekend zit het aardig op één lijn met GFS. Daarna zien we echter een totaal andere benadering van het verdere verloop. Volgens de operationele uitdraai van het ECMWF zal het Azorenhoog welke, evenals GFS naar het noorden tot richting IJsland aanpunt, een verbinding gaan zoeken via Scandinavië met een hogedrukgebied boven het noordwesten van Rusland. Tegelijkertijd zien we boven centraal Europa lagedruk. Tussen beide sturende druksystemen draait de hoogtestroming via het noorden naar het noordoosten en wordt continentale arctische vrieskou op transport gezet naar centraal, west en noord Europa. Een klassieke winterse setting ! Grote vraag is nu in hoeverre de operationele uitdraai van het ECMWF deze ontwikkeling goed oppakt dan wel een zgn "koude broeder" is binnen het ensemble gemiddelde. (50 verschillende berekeningen) ?!

Klassieke winterse setting begin volgende week vlgs het ECMWF

Pakken we ook deze erbij dan zien we dat ook het ensemble gemiddelde de neiging heeft om de koudere oplossingen te volgen. Kortom; een overgang naar belangrijk kouder weer vanaf begin volgende week behoort zeker tot de opties en wellicht gaat de echte winter dan pas echt van start met vorst en sneeuw tot in het laagland. Een overgang naar zachter dooiweer is onwaarschijnlijk, ook vwb de langere termijn !

Tot slot nog een foto welke ons werd ons opgestuurd door Monique en Erik vanuit Serfaus alwaar een kleinere lawine tot over de piste denderde en een Nederlandse vrouw meesleurde. Met geluk kon ze snel door de omstanders zonder verwondingen uit de sneeuwmassa's bevrijd worden. Nogmaals; pas goed op het lawinegevaar is op dit moment door de hogere temperaturen in het gehele Alpengebied erg hoog !