Johanns (Alpen) Weer: Januari lentekriebels

De Alpen liggen in het overgangsgebied tussen een markant lagedrukgebied op de Atlantische Oceaan en een zone van hogedruk boven de Middellandse Zee en oost Europa. Tot vrijdag zal de invloed van de hogedruk weer bepalend zijn.

Winterse aspiraties of fopspeen

Vandaag een drukke dag, als eerste natuurlijk de beschouwingen ten aanzien van het Alpenweer op de korte en langere termijn (complex wel). Verder vanmorgen vanuit de weerkamer nog een telefonisch interview (live) door de KRO-NCRV in het programma "de Ochtend" op radio 1 over de sneeuwcondities in de Alpen in relatie tot de wintersport ongevallen (als alles volgens plan loopt tussen 09h00 en 10h30). Daarna dan nog het één en ander afhandelen en regelen in verband met installatie weerstations en webcams hier in Oberwallis. In de middag en avond dan nog de reguliere werkzaamheden op de afdeling ICU-CCU in het Spital te Visp. Afijn, "Alles der Reihe nach" en eerst maar eens het Alpenweer onder de loep nemen.

Lenteachtig
Gisteren kwamen de Alpen geheel volgens verwachting onder invloed van een zogenaamde warmtesector te liggen. Na een nogmaals vrij koude nacht kon het kwik in de loop van de dag aan een opmars beginnen die vooral in de westelijke Alpen al heel goed te merken was. In het Zwitserse weerstation in Fahy (Ajoie) werd in de middag maar liefst 13.8 graden gemeten, een temperatuur die voor daar voor deze tijd van het jaar extreem hoog is. Opvallend ook de temperatuurstijging in het Zwitserse Andermatt (1446m). In de ochtend werd er om 09h20 nog -5 graden genoteerd en twee uur later was het kwik er al gestegen tot 6 graden boven het vriespunt ! Natuurlijk speelde hier ook de föhn een rol welke een extra bijdrage leverde aan de thermische opleving. Dat de föhn ook een vinger in de pap had was ook mooi af te lezen aan de luchtvochtigheid die in Andermatt in diezelfde 2 uur daalde van 65 naar 25%. Naast dit alles was gisteren ook de zon goed van de partij en lokaal konden er 3 tot 5 uur worden opgetekend. De westelijke Alpen kregen in de loop van de dag te maken met wat meer (hoge) bewolking welke samenhing met een weinig actief en verpieterend koufront.

Het mag dan "lenteachtig" zijn, genieten doen we er niet minder om. Kleinwalsertal
-Mittelberg gistermiddag (foto via Twitter Hans ter Braak)

Dat het zeer zacht is kunnen we ook mooi aan de lucht temperaturen hogerop afleiden. Op 2000 meter pendelt het kwik meest tussen de 2 en 6 graden, op 3000 meter rond de -3 tot 1 graad en voor de echte vorst moeten we hoog klimmen met pas op 3800 tot 4000 meter matige vorst. Het nulgradenniveau varieert van 2500 tot 2700 meter in de westelijke en 2700 tot 3100 meter in de middag in de oostelijke Alpen. Diegenen die de pistes opgaan doen er goed aan om op tijd te vertrekken, in de loop van de dag wordt de sneeuw al snel papperig en dus ook een stuk zwaarder (moet je van houden). Voor velen van ons dus langzaam tijd om de pistes te verruilen voor een lekker plekje ergens op een terrasje in de januari zon.

Prachtige panorama's, zon en aangename temperaturen vandaag ook in de
Aletsch Arena (Eggishorn) Oberwallis

Vandaag verandert er in grote lijnen niet veel, door een lichte "overdruk aan de Alpenzuidkant (aanwezigheid van koudere lucht) is het opnieuw föhnig en zeer zacht. Vooral in de bergen schijnt de zon en in de droge lucht kunnen we weer genieten van de uitstekende vergezichten. Meer bewolking veroorzaakt door zwakke storingen vinden we in de buurt van de Jura en de Dauphine (zuidwestelijke Fanse Alpen) en natuurlijk niet te vergeten de Hochnebel en -of lage bewolking in de dalen van vooral de oostelijke Alpen en Alpenzuidkant. Mogelijk dat er uit de bewolking een buitje valt (op dit moment bijvoorbeeld in Tirol) maar veel heeft dit niet te betekenen. Gelukkig ook maar want met een sneeuwvalgrens van 1800 tot 2000 meter kunnen we regen natuurlijk missen als kiespijn.

Actuele radarbeeld Alpen (bron WetterOnline)

Dat het zeer zacht is kunnen we ook mooi aan de lucht temperaturen afleiden. Op 2000 meter pendelt het kwik meest tussen de 2 en 6 graden, op 3000 meter rond de -3 tot 1 graad en voor de echte vorst moeten we hoog klimmen met pas op 3800 tot 4000 matige vorst. Het nulgradenniveau varieert van 2500 tot 2700 meter in de westelijke en 2700 tot 3100 meter in de middag in de oostelijke Alpen. Diegenen die de pistes opgaan doen er goed aan om op tijd te vertrekken, in de loop van de dag wordt de sneeuw al snel papperig en dus ook een stuk zwaarder (moet je van houden). Voor velen van ons dus langzaam tijd om de pistes te verruilen voor een lekker plekje in de januari zon.

Woensdag en donderdag gaan we het in grote lijnen gewoon nog eens lekker "warm" overdoen waarbij op woensdag ook de westelijke Alpen weer meer zon mogen verwachten. Grootste kans op mist en Hochnebel hebben opnieuw de zuidelijke Alpen waar de mist vanuit de Po vlakte tot in de dalen kan optrekken. Goed mogelijk dat de Hochnebel zo dik zal zijn dat er wat lichte motregen uit valt.

Hochnebel en lage bewolking, vooral boven de dalen en het laagland van de
oostelijke (zuidelijke) Alpen een thema (Kronplatz (2275m) Bruneck)

Vrijdag krijgen vooral de noordelijke Alpen te maken met meer bewolking en wat neerslag van een naderend koufront. Het front krijgt het moeilijk om tegen de nog aanwezige hogedruk op te boksen waardoor de zuidelijke en zuidoostelijke gebieden het meest droog zullen houden. Met de instromende koudere lucht op en achter het koufront daalt de sneeuwvalgrens tot circa 1500 a 1000 meter. na vrijdag en gaat het waarschijnlijk licht onbestendig verder. We hebben te maken met overtrekkende wolken(velden) waaruit lokaal af en toe wat neerslag (buitje) kan vallen. Ofschoon de temperaturen vooral in de bergen niet zo heel hoog meer zullen uitkomen blijft het ook dan nog steeds (veel) te zacht voor de tijd van het jaar

Interessant wordt het dan in de loop van het weekend en begin volgende week. In eerste instantie zullen we er in de Alpen nog niet veel van merken in het weekend maar begin volgende week gaat er toch het één en ander veranderen. Vanaf zaterdag zal er een hevige strijd gaan los barsten tussen enerzijds een opbouwend hogedrukgebied boven Scandinavië en anderzijds een diepe depressie boven de Atlantische Oceaan ten zuidwesten van IJsland. Koude lucht probeert met de wijzers van de klok mee aan de oostflank van het hoog naar het zuiden toe uit te stromen. Omdat tegelijkertijd een tussenhoog via centraal Europa naar het oosten koerst kan de echt koudere (arctische) lucht niet verder dan de grens Denemarken-noord Polen oprukken en hebben we te maken met een soort pat-stelling. Daarmee is echter de kous nog niet af.

ECMWF voor zondag, hevig gevecht tussen laag en hoog, zeer koude arctische lucht
is opgerukt tot de grens van Denemarken en Polen

Zodra het stagnerende tussenhoog naar het oosten is weggetrokken buigt de straalstroom die inmiddels een wat meer noordwestelijk koers volgt, meer naar het zuiden richting de Middellandse Zee af. Een vanaf de Atlantische Oceaan afsnoerend laag trekt vervolgens via via centraal Europa naar het zuidoosten en wordt rond het midden van de week boven het midden van Italië verwacht. Ook met dit scenario gaat het in de Alpen een stuk kouder worden maar missen we net die arctische uitbraak. Daarvoor in de plaats wel weer betere sneeuwopties met sneeuw tot in de lagere delen. Verder moeten we de ontwikkelingen boven het noorden van Europa goed in de gaten houden. De luchtdruk blijft daar (vrij) hoog en de veel koudere lucht ligt op de loer en is niet ver weg. Mocht een volgende depressie deze koudere lucht via de achterdeur gaan "aantappen" dan kan "Thialf" zeer snel het west Europese continent en ook de Alpen gaan veroveren. De komende dagen zullen duidelijk gaan worden voor welke optie de atmosfeer gaat kiezen en hoe dat allemaal in detail moet gaan verlopen. Beloven spannende tijden te gaan worden

EMWF 17 januari, ook op de langere termijn complex en spannend !

Overigens werd ik een half uurtje geleden gebeld door de redactie van radio 1 en helaas gaat het interview niet door. Op navraag bij de ANWB blijkt het aantal ongelukken tot dato niet toegenomen. Er is zelfs een kleine daling ten opzichte van het vorig seizoen.(233 toen, 213 nu) Daarmee heeft het thema voor het programma van Radio 1 (KRO-NCRV) momenteel geen journalistieke waarde en zien ze er van af. Daarbij komt natuurlijk ook nog de vraag hoe de verhoudingen momenteel zijn tussen het aantal wintersporters en het aantal ongelukken. Daarover zullen we pas later in het seizoen meer duidelijkheid gaan krijgen.

Tot zover voor vandaag. Wij zijn er in ieder geval morgen weer en dan ook hopelijk met goede vooruitzichten. Geniet nog even van het voorjaarsachtige weer en voorzichtig op de pistes en in de zware sneeuw !

Waarschuwing
Het lawinegevaar is in grote delen van de Alpen "kritisch" en er is een code "oranje" (3 - wezenlijk) en deels "rood" (4 - groot) van kracht. Het gevaar van droge sneeuwlawines neemt af, daarvoor neemt de kans op natte sneeuw lawines (Nass- und Gleitschneerutsche) toe.

ps: wilt u automatisch de dagelijkse weerberichten ontvangen kies dan de optie "Volgen -meld u aan" rechts in de balk