Aktuele weer Termen (1020m)

Aktuele weer Termen (1020m)
Aktueel Termen (1020m)

dinsdag 10 december 2013

Zeer zonnig en nog iets zachter

Het warmtefront dat gisteren voor meer bewolking en in het oosten voor wat lichte sneeuw zorgde trekt weg en maakt plaats voor hogedruk. De hoogtewinden zwakken verder af en er stroomt geleidelijk nog zachtere en drogere lucht over de Alpen uit

Kaiserwetter in de bergen


Laten we dag eens beginnen met het geheel van de zonnige kant (letterlijk) te bekijken. Voor alle zonaanbidders en bleke huidtypes nog steeds heel goed nieuws: de zon gaat ook de komende dagen overuren maken en met een aangename temperatuur en weinig wind is het genieten op de pistes en terrasjes. De sneeuwkwaliteit is over het algemeen goed en de pistes liggen er strak bij ! Positief ook dat de sneeuw die er nu ligt gewoon blijft liggen en last but not least: het ziet er naar uit dat we op de lange termijn weer sneeuw gaan krijgen !


De komende dagen in de bergen gewoon genieten van de sneeuw en Kaiserwetter

Minder positief: niet overal is het jubelstemming, delen van de (zuid)westelijke Alpen hebben te maken met een sneeuwtekort met vooral in de lagere delen deels ook heel matige tot zelfs slechte condities.Voorlopig is ook hier geen verbetering in te verwachten en zal de kleur bruin de boventoon voeren. Toch ook hier een positieve noot: op de wat langere termijn mogen ze zich ook hier weer op verse sneeuw verheugen.


Het mag in de dalen van de westelijk Alpen dan wat minder zijn met de sneeuw, hogerop
ook hier gewoon lekker genieten. (Anniviers)

A propos sneeuw: uit de vele reacties blijkt dat veel lezers en volgers zich nogal zorgen maken over de hoge temperaturen en het aanwezig sneeuwdek in de Alpen. De zuidelijke en zuidwestelijke Alpen zijn er de laatste tijd sneeuwtechnisch dus bij in geschoten en juist daar zullen de komende dagen de hoogste temperaturen gemeten worden. Vooral de zuidelijk hellingen tussen een hoogte van 800 en 1200 meter moeten het ontgelden. Hier zullen met de inversie de hoogste temperaturen worden gehaald en deels ligt er hier geen tot weinig sneeuw. De combinatie van hoge temperaturen, het verminderde albedo effect (meer absorptie van de straling door de omgeving)  en een zon die de hele dag staat te "branden" zijn natuurlijk niet echt bevorderlijk  voor het nog aanwezig sneeuwdek. Hier zal de sneeuw dus langzaam maar zeker verder het veld moeten ruimen.

In de Alpendalen dan weer heel ander verhaal, vooral daar waar de zon niet of
 nog maar nauwelijks zijn werk kan doen kan zich een machtig koude reservoir vormen en de sneeuw die er ligt zal niet tot nauwelijks smelten. Zo ontstaan er dus lokaal heel grote verschillen in het Alpenlandschap, kou en sneeuw in de dalen, witte noordhellingen en warme zonovergoten bruine zuidhellingen.


Zeg zelf, ondanks de al dagen stalende zon en 5 graden in de plus
gewoon winter op en top. Simplon (2000m), Oberwallis
60-80cm sneeuw

Nog weer een heel ander verhaal voor de hoger gelegen delen. De sneeuw die hier ligt, laten we maar eens uitgaan van een hoogte vanaf  1200 tot 1600 meter, zal niets tot nauwelijks nog wat smelten, uitgezonderd ook hier de extreme zon geëxponeerde zuidhangen. Gaan we nog hoger, pak hem beet vanaf een hoogte van 1600 tot 1800 meter dan is er van smelten absoluut geen sprake meer.

Er schijnt overigens nog steeds verwarring te bestaan over het zogenaamde dauwpunt en het effect op de sneeuw. Daarnaast is er schijnbaar nog steeds angst dat het aanwezige witte spul in ons geliefde wintersport-resort met de kerstdagen verdwenen zal zijn.Echter geen paniek of paniekmakerij !
Zelf houdt ik me hier in Oberwallis samen met andere weercollge's en weerdiensten al jaren bezig met het Alpenweer en klimaat. Daarnaast is er ook veel aandacht voor het fenomeen sneeuw en de effecten van de weersomstandigheden daarop. Aan de hand van onder andere dagelijkse sneeuwmetingen in relatie met de temperaturen kunnen we dit in de praktijk ook heel mooi vervolgen en in statistiek brengen. Om de onduidelijkheden en angst en onzekerheid wat verder weg te nemen misschien nog eens goed om hier toch nog eens wat dieper op in te gaan.


Sneeuwhoogte meetveld tuin, inclusief bodentemperatuur sENSOr en IR Webcam, per
dag wordt 2 x gemeten en doorgegeven aan de weerinstituten voor zgn MOS

 
Sneeuw in de Alpen kennen we in verschillende vormen, zo kennen we de mooie vers gevallen pulversneeuw, de zware natte sneeuw (Nederland) of de harde "ijs"sneeuw. Vers gevallen sneeuw is erg gevoelig voor weersinvloeden en zo kan het gebeuren dat na een dump van 50cm een daaropvolgende föhnfase de halve meter binnen enkele dagen weer in vloeibare vorm heeft getransformeerd. Het is daarom belangrijk dat vers gevallen sneeuw zich kan "zetten" (conserveren). Tijdens dit proces van conserveren dat meerdere dagen duurt krimpt het volume ook wanneer het vriest met 20 tot soms wel 40% . Uiteindelijk resulteert dit in een mooi geconserveerde sneeuwlaag die nog maar weinig lucht bevat. Deze laag is veel beter bestand tegen weersinvloeden en kan zonder problemen een lagere tijd van zeer zacht weer (ook föhn) overleven. Het is dus heel belangrijk dat de sneeuw zich kan "zetten".


Mooi "gezette" sneeuw te herkennen aan de afzonderlijke lagen, elke laag
vertegenwoordigt  een sneeuw-event (foto Oberwald, Obergoms)

Droge lucht conserveert
Laten we nu de komende warmere weerfase er eens bij gaan pakken met temperaturen die in de bergen tot een hoogte van 3000 meter boven het vriespunt liggen. Lokaal tussen de 1000 en 1400 meter kan het 4 tot 7 graden worden en ook op 2000 meter zien we temperaturen die ruim boven het vriespunt zullen uitkomen. Pakken we nu de dauwpunten erbij dan zien we dat deze juist heel laag zijn, algemeen pendelen ze tussen de -8 en -15 tot -20 graden maar in de hoog alpine skigebieden gaat het al gauw richting de -20 tot -35 graden of nog lager. De lucht is dus kurkdroog, dit valt ook weer mooi af te lezen aan een andere parameter die we meten, de zogenaamde luchtvochtigheid.

Vorige week meldde ons weerstation in Saas-Fee op de Felskinn (3000m)  zelfs een relatieve luchtvochtigheid van onder de 5 % en een dauwpunttemperatuur van -60°!
Onze mooi geconserveerde sneeuw die er nu ligt voelt zich dus prima bij dit soort temperaturen en de zwakke december zon in combinatie met het sterke albedo effect zorgen ervoor dat de sneeuw niet zal dan wel kan smelten. Anders gezegd, alles wat er nu ligt blijft tot het voorjaar van 2014 gewoon liggen.

Goed, dan horen we steeds weer die (paniek) geluiden van sneeuw die verdwijnt door sublimatie. Inderdaad kan in de gort droge lucht de sneeuw sublimeren (een soort van verdampen of vervluchtigen zonder dat het het tussendoor in een vloeibare fase wordt omgezet). Dit zien we vooral gebeuren bij een dun laagje luchtige sneeuw die op een mooie vriesdag plotseling als "sneeuw voor de zon" verdwijnt of in volume afneemt. Bij geconserveerde sneeuw of een dik sneeuwdek gaat dit verhaal echter niet op. Integendeel, aangezien bij dit proces , net als verdamping, warmte energie verbruikt dan wel aan de omgeving ontrokken wordt (er komt dus koude vrij ) smelt de sneeuw wederom niet. Tevens ontstaat door bovengenoemde proces vlak boven de sneeuwlaag een soort beschermende koudelaag (mini-inversie) wat het eventuele smelten ook bij dik positieve lucht temperaturen tegengaat. Zelfs bij 5 °C tot 10 °C zal de de sneeuw niet smelten.


Ondanks de niet al te florisante sneeuwcondities zal ondanks de hoge temperaturen ook
in de Franse Alpen de sneeuw gewoon blijven liggen ! (La Plagne gistermiddag)

Naast de normale modeluitdraai beschikken we ook nog over meer specialistische modeloutput. Zo maken we onder andere gebruik van zogenaamd MOS of MOS-MIX materiaal. Deze houdt bijvoorbeeld ook rekening met al deze (sneeuw)variabelen en daarnaast ook met statistieken uit het verleden en andere invoer door de meteoroloog. Zo worden ook de sneeuwverwachtingen en het sneeuwdek meegenomen in de prognoses. Kijken we nu bijvoorbeeld is naar de veranderingen van het sneeuwdek bij de diverse meetstations (oa waar de sneeuwhoogtemetingen worden gedaan) dan zien we voor de komende tijd nauwelijks veranderingen in het sneeuwdek. Goed een aantal centimeters gaan verloren maar dat wordt door andere factoren veroorzaakt. Smelten zal de sneeuw niet en de veel zwakkere variant van het sublimeren is al helemaal geen thema !

Voor diegenen die nog twijfelen een ander voorbeeld: op de 26e november viel er hier in Oberwallis lokaal 10 tot 30cm sneeuw en kon ik zelf 26cm Pulverschnee registreren. In de daarop volgende 5 dagen "zette" de sneeuw zich en was het sneeuwdek mooi geconserveerd met een hoogte van 16cm. Tot aan de dag van vandaag heeft zich dit sneeuwdek ondanks dagelijkse zonneschijn en temperaturen die in de middag soms tot 6 graden stegen nauwelijks nog veranderd. Ook voor de komende dagen zal het sneeuwdek met de positieve lucht temperaturen van 5 tot 7 graden en in combinatie met de negatieve dauwpunten van -4 tot -7 graden slechts weinig aan volume verliezen, tenminste als het weer zo blijft !


Sneeuw of geen (minder) sneeuw, de komende dagen gewoon lekker genieten van
het prachtige weer in de bergen

Kortom: Hogedruk, een heldere hemel, droge lucht en weinig wind zullen een aanwezig en geconserveerd sneeuwdek nauwelijks schade berokkenen. Een heel ander verhaal wordt het wanneer de lucht vochtiger wordt en wanneer er wind gaat opsteken. De dauwpunten worden positief, het beschermende conserverende mini-inversie laagje wordt door de wind weggeblazen en de positieve luchttemperaturen doen de rechts. Een andere extreme bedreiging voor de sneeuw vormt de föhn. De föhn is een meestal een warme valwind die soms dagen aanhoudt en de temperatuur in de Alpen binnen een mum van tijd met 10 tot 25 graden kan doen laten stijgen. het moge duidelijk zijn dat dit de sneeuw ook niet echt ten goed komt.

De vooruitzichten
Daarover kunnen we kort zijn, de komende dagen gaat het zeer zonnig en zacht verder onder invloed van hoog Varnia. Daarnaast wordt ons mooi-weer-hoog Varnia aan de noordoost flank versterkt door hoog Wanda zodat er in ieder geval tot en met begin volgende week niet veel zal veranderen. Grosso modo dus elke dag Kaiserwetter met voor de meteorologen enkel de uitdaging van het juist prognosticeren van eventuele Hochnebel. Bij dit soort weertypen en zeer lage luchtvochtigheid soms nog een hele uitdaging !


GFS ensembles Franse Alpen, vooral de operationele uitdraai komt met stevige
neerslagsignalen vanaf de 17 december, geleidelijk ook steeds meer leden met
koudere oplossingen

De veranderingen gaan langzaam (zie ook de uitleg gisteren het weerpraatje) en neerslag is pas in de loop van de volgende week te verwachten wanneer de frontale zone onder een knaap van een IJsland depressie  met eerste neerslag langzaam vanuit het westen en zuiden de Alpen nadert. Hoe dit qua tempo en in detail allemaal in zijn werk zal gaan valt helaas nog niet te zeggen. Ook nog onduidelijk is wat het hogedruk gebied precies zal gaan doen als reactie op het lagedrukgebied. Daarover de komende dagen dan meer. Tot zover dit uitgebreide weer en sneeuw praatje. Fijne dag en geniet van het mooie weer !


ps: wilt  u automatisch de dagelijkse weerberichten ontvangen kies dan de optie "Volgen -meld u aan" rechts in de balk



Johann Geers,
Termen (Oberwallis, Zwitserland)
Wordt nog aan gewerkt

Geen opmerkingen: