Een omvangrijk hogedrukgebied ligt met zijn zwaartepunt over de Alpen en bepaalt het weerbeeld in grote delen van Europa en de Alpen. In de hoogte kan de atmosfeer verder opwarmen, gelijktijdig vormt zich boven de dalen en het laagland opnieuw een koude reservoir.
Wanneer de depressies staken
Traumwetter
Gisteren was het in het overgrote deel van de Alpen opnieuw prachtig zonnig en in de steeds droger wordende lucht konden we genieten van prima sneeuw en prachtige vergezichten. Ook de nordstau in de oostelijke Alpen ging eruit en gaandeweg de dag klaarde het ook naar het oosten toe meer en meer op. Met de verse sneeuw en blauwe luchten hier Traumwetter, wat een genot wanneer je het geluk had om op ski's dan wel snowboard de nog vrij rustige pistes te mogen afdalen. Momenteel ligt er aan de oostelijke Alpennoordkant ook voldoende sneeuw om al lekker met de "Felle" of gewoon op de ski of Schneeschuhe omhoog te lopen en vervolgens via de maagdelijke hellingen weer af te dalen.
Met de ski's omhoog lopen en zweten om vervolgens in de afdaling te genieten van de
maagdelijke pulver sneeuw. Kanzelwand Kleinwalsertal (via Twitter Hans ter Braak)
...andere optie, neem een heli. Scheelt een hoop gezweet, kost echter wel wat meer.
Foto gisterenmiddag Breuil-Cervinia, Valtournenche
Blokkade hoog Varnia
Inmiddels ligt vrijwel geheel Europa onder de vleugels van hoog "Varnia". Morgen ligt het met zijn zwaartepunt boven Duitsland-Polen en heeft dan een kerndruk van 1040 hPa bereikt. Zoals ik gisteren al schreef is het hoog ook in de hoogte (5 tot 15km) goed ontwikkeld en wordt het keurig geflankeerd door twee (hoogte)lagedrukgebieden. Deze constellatie, ook wel omega blokkade genoemd door de vorm van het stromingspatroon, staat bijna altijd garant voor een zeer stabiel geheel.
Laten we vandaag bij gebrek aan dynamiek en interessant winterweer eens van de gelegenheid gebruik maken en kijken waardoor deze constellatie nu kan ontstaan en zo hardnekkig is. En wat misschien nog interessanter is; "hoe komen we er weer vanaf ?!
Prachtige plaatjes en perfecte wintersport condities gisteren in het ¨Snowpark-Fiss-Ladis"
tijdens de spectaculaire " Bag Jump Contest"
Jetstream -Rossbygolven
Boven het noordelijk halfrond op een hoogte van pak hem beet 9 tot 12 kilometer waait een zeer sterke wind die met de naam straalstroom (jetstream) wordt aangeduid. De straalstroom, laten we hem gemakshalve maar even met de letters "JS" aanduiden, is gemiddeld enkele duizenden kilometers lang, enkele honderden kilometers breed en slechts een paar kilometer hoog. Het is dus een zeer langgerekte maar smalle band (corridor) met hoge windsnelheden die maxima van 300 a 350 kilometer per uur kunnen halen en die door de atmosfeer kronkelt als een rivier in het landschap. De stroming is normaal van west naar oost gericht, dat is dezelfde richting als de draaiing van de aarde. Meestal verloopt de JS met een vrij recht golvend stromingspatroon. Het kan echter ook voorkomen dat de JS steeds meer gaat kronkelen (meanderen) en dan spreken we van zogenaamde Rossby golven of planetaire golven (vernoemd naar de wetenschapper Carl Gustav Rossby).
Ontstaan van de Rossby golven met de navolgende blokkade (afsnoering)
Karakteristiek voor Rossby-golven is de fasesnelheid en amplitude van de golftoppen, hoe sterker de Rossbygolven hoe langzamer de westwaartse verplaatsing. Daarbij kunnen bepaalde golflengten en amplitudes ervoor zorgen dat de Rossby-golven quasi stationair worden met als resultaat het optreden van een blokkade door opbouwende hogedruk tussen de golftoppen en golfdalen (afsnoering). In het uiterste geval kan de stroming (JS) zelfs compleet tegen de normale west-oost richting in gaan verlopen (retrograad).
Momenteel hebben we te maken met de hierboven beschreven situatie. De JS wordt keurig boven de Atlantische Oceaan naar het noorden toe afgebogen (top golf) om vervolgens via Scandinavië en het westen van Rusland en de Balkan weer naar het zuiden toe af te zakken (dal golf). Daar tussenin geklemd dan ons warmbloedige anti-winter hoog "Varnia".
De jetstream (jetstream bewolking -cirrus) gezien vanuit de ruimte
Probleem met "Varnia"voor ons wintervrienden is dat het op een wel heel ongelukkige positie stelling heeft ingenomen. Zou de blokkade bijvoorbeeld bij Groenland-IJsland of boven Scandinavië hebben gelegen dan hadden we gewoon te maken met diepvries kou. Een positie boven Engeland zou juist weer garant staan voor nordstau situaties met veel sneeuw. Nu echter in plaats daarvan de inversie situatie zonder enige neerslag en winterkou. Tja het kan verkeren zei Bredero destijds al !
Goed, leuk om te weten, interessant ook voor diegenen die wat meer kennis willen opdoen maar de grote vraag voor de winterliefhebber is en blijft: hoe komen we er weer van af ? Het zal toch ook niet zo zijn dat dit nog tot in februari gaat voortduren ?! Een antwoord hierop kunnen we wellicht vinden in de factoren die juist ook de slingerende straalstroom veroorzaakt. Dit kan bijvoorbeeld een bergketen zijn zoals de Rocky Mountains, een koude reservoir (hoog) boven de Siberië, het afzwakken van de het winters lagedrukgebied hoog in de atmosfeer boven de Noordpool (Polar Vortex) of gewoon door het weer toenemen van de snelheid van de JS. In al deze gevallen krijgen we te maken met fase en amplitude veranderingen van de Rossby golven die zich westwaarts of eventueel ook oostwaarts zullen voortplanten.
Winterse toestanden in grote delen van de US en Canada, een voorbode voor
winterweer bij ons ?
Zo kan bijvoorbeeld de extreme koude die momenteel delen van Canada en de Verenigde Staten teistert een voorbode zijn voor winterse toestanden op termijn bij ons. Evengoed is het denkbaar dat een Russisch hoog boven Siberië de boel op zijn kop gaat zetten. Hoe dan, ook de veranderingen die nu al ergens in de maak zijn zullen niet van vandaag op morgen bij ons voor een markante weeromslag gaan zorgen. Ook is nog onduidelijk vanuit welke richting de winter uiteindelijk zal gaan toeslaan. Vooralsnog tender ik voor de optie met een verschuiving van de blokkade richting het oosten gevolgd door nieuwe Atlantische input. In eerste instantie krijgen we dan te maken met een zachtere zuidwestelijke hoogtestroming aan de voorzijde van de naderende Atlantische hoogtetrog (volgende topgolf die vanuit het westen nadert) met later dan kouder weer onder invloed van de navolgende koude dalgolf. Mocht dit inderdaad gaan lukken (zonder enige garantie) dan eindelijk ook weer eens mooie sneeuwopties voor de zuidelijke en westelijke Alpen.
Meer bewolking, in het oosten lichte sneeuw
Vandaag is het door wat storingsinvloeden van een voorbijtrekkend warmtefront niet geheel zo zonnig en vooral naar het oosten toe trekt er wat meer bewolking over Elders betreft het meest hogere bewolking of wolkenvelden. In de nordstau van de oostelijke Alpen is de bewolking dicht genoeg voor wat (lichte) sneeuwval. De sneeuwvalgrens ligt meest er tussen de 600 a 1200 meter. Het is vrij zacht met temperaturen op 2000 meter tussen de 2 en 5 graden in het westen en -2 tot 2 graden in het oosten. Op 3000 meter pendelt het kwik tussen de 1 graad in het westen en -6 graden in het oosten. Ook het nulgradenniveau loopt vandaag sterk uiteen, in de westelijke Alpen stijgt deze van 2400 naar circa 3100 meter en in het uiterste oosten van 1200 naar 1400 meter.
Vooral vandaag wat minder zon door overtrekkende wolken(velden), webcam
Sonnblick (3106m)
Na het weekend lijkt het bastion van hogedruk zich wat terug te gaan trekken naar het oosten van Europa en west Rusland, tegelijkertijd neemt de druk van een complex lagedrukgebied op de noordelijke Atlantische Oceaan wat toe. In de bergen koelt het weer wat af zonder dat het nu direct koud gaat worden. Ook de neerslag blijft vooralsnog buiten bereik van west Europa en de Alpen. Of in het verdere verloop de depressies vanuit het westen verder naar west Europa zullen doordringen (de dalgolf, zie kaart hieronder) en eventueel in versneld tempo hoog Varnia van de weerkaarten gaan vegen is nog onzeker. Langzaam maar zeker zie ik toch wat lichtpuntjes aan de weerkaarten horizon verschijnen en wie weet komt het juist in aanloop van de Kerst toch allemaal nog goed.
ECMWF voor donderdag 19 december, langzaam lijken de bakens op de
wat langere termijn te worden verzet !
Bovenstaande ontwikkelingen worden overigens door het ECMWF gesimuleerd, kijken we ter afsluiting ook nog even snel naar het GFS model dan zien we ook hier tekenen van verval van hoog Varnia. De oplossingen waarmee het Amerikaanse model komt wijken deels af van die van het ECMWF. Hier zijn het juist afsnoerende koudeputjes (hoogtelaagjes) die het bastion van hogedruk gaan proberen te slopen. Afijn, maakt allemaal niet uit hoe, zolang als het maar lukt nietwaar!
Zeker is in ieder geval dat we er morgen weer zijn met hopelijk ook dan positieve berichten. Mochten er zich vanavond al spannende ontwikkelingen gaan voordoen dan zullen we dit hier melden. Tot zover voor dit moment, fijne dag en tot later.
ps: wilt u automatisch de dagelijkse weerberichten ontvangen kies dan de optie "Volgen -meld u aan" rechts in de balk
Johann Geers,
Termen (Oberwallis, Zwitserland)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten