Het heeft er alle schijn van dat deze volkswijsheid ook dit jaar bewaarheid gaat worden. In ieder geval gaat de winter in de Alpen een tandje hoger draaien.
Prachtig weer in Alpen; Foto Oostenrijkse Alpen (Tirol)
Gisteren konden we in de Alpen wederom genieten van een prachtige winterdag. De zon maakte overuren en met temperaturen tussen 0 en 6 graden was het vrij zacht. De hoogste temperaturen werden ten zuiden van de Alpenhoofdkam bereikt, hier kon het kwik plaatselijk oplopen tot 10 graden. Het nulgradenniveau lag iets boven de 2100 meter. In het laagland en dalen moest men veelal tot de middag wachten voordat de zon door de mist en Hochnebel welke zich in de nacht gevormd had wist door te breken. De zon en vrij hoge temperaturen zorgden voor ideale wintersportcondities. Mede dankzij de vrij droge lucht (dauwpunten in de bergen tussen de -5 en -20 °C) was ook de sneeuw op de pistes van prima kwaliteit. Van dooi of papsneeuw was ondanks de vrij hoge luchttemperaturen geen sprake en enkel op zon geëxponeerde plekken kon de nog zwakke januari zon de sneeuw tot smelten brengen. Dit mocht echter geen naam hebben.
In de loop van de dag nam in het voorveld van een van het noorden uit naderend koufront de zuidwestenwind geleidelijk weer in sterkte toe en verdreef in de middag ook de nog laatste aanwezende mist en Hochnebel velden. Het koufront behoort bij een depressie welke vandaag met zijn kern (975 hPa) boven het zuidoosten van Finland ligt. Tegelijkertijd ligt er boven Engeland een krachtig hogedrukgebied (kendruk 1035 hPa) met een uitloper richting Spitsbergen. Tussen beide sturende druksystemen hebben we te maken met een krachtige noord tot noordwestelijke hoogtestroming. Ook op 12 kilometer hoogte (300hPa) is het hoog boven Engeland goed ontwikkeld waarbij de polaire jetstream ten noorden van IJsland via de westkust van Noorwegen tot over de Oostelijke Alpen naar de Balkan verloopt.
GFS 300 hPa (12 km hoogte) met daarop het goed ontwikkelde hoog boven Engeland en het verloop van de jetstream frontaal tegen de oostelijke Alpen
Hierdoor zullen vooral de Oostenrijkse Alpen vandaag te maken krijgen met de neerslag van het koufront. De westelijke en ook zuidelijke Alpen houden het droog en afgezien van wat overtrekkende wolken(velden)is het er zonnig. Met het instromen van koudere polaire luchtmassa's wordt het vooral in de bergen een stuk kouder. Dit geldt vooral voor de oostelijke Alpen waar het kwik tot aanstaande zondag maar liefst een graad of 15 moet inleveren t.o.v. de afgelopen dagen. Zondag zien we op 1500 meter hoogte (T850 hPA) temperaturen van een graad om 12 onder nul en op 2000 meter vriest het er 16 tot 18 graden. De koudere lucht bereikt weliswaar ook de westelijke Alpen maar daar wordt het bij lange na niet zo koud als in het oosten. Algemeen daalt het kwik hier tot -2 °C op circa 1500 meter hoogte. Voor de komende dagen geldt; hoor meer oostelijk hoe kouder.
Vooral vandaag en morgen hebben de Oostenrijkse Alpen te maken met veel bewolking en in de Nordstau valt sneeuw dan wel sneeuwbuien mogelijk begeleid van een klap onweer. De sneeuwvalgrens daalt tot in de dalen. Algemeen valt er in de Nordstau van de Oostenrijkse Alpen 10 tot 20 cm verse sneeuw en lokaal bij gunstige Stau is er in de Steiermark en Oberösterreich 20 tot 40 cm mogelijk. Het door ons gebruikte hoogresolutie model WRF gaat uit 25 tot 30 cm. Ook in het noordoosten van Zwitserland kan wat neerslag gaan vallen hier zijn de hoeveelheden echter een stuk minder. Meer dan 5 tot 10 cm sneeuw is daar niet waarschijnlijk. Hier pendelt de sneeuwvalgrens tussen de 500 en 800 meter. In het laagland en de voor Alpen moet tevens rekening worden gehouden met bevriezende regen (ijzel).
Inmiddels sneeuwt het alweer ten noorden van de Alpenhoofdkam; webcam Leutasch (Tirol) Volg de sneeuw ook via onze andere >> Webcams
Zaterdag wordt het geleidelijk weer droog, vooral de oostelijke Alpen houden kans op een sneeuwbui. De nacht van zaterdag op zondag belooft flink koud te worden wanneer het gaat opklaren. In de koude lucht en boven de verse sneeuw gaat het streng tot zeer streng vriezen. Lokaal kan het kwik tot onder de -20 °C uitkomen en het zou me niet verbazen als het in de bekende Kältelöcher (de hoger gelegen dalen waar de koude zwaardere lucht vanaf de bergen als het ware naar toe stroomt en verder af kan koelen) richting de -30 °C gaat. Ook in bergen van Oostenrijk is het flink koud met temperaturen op 2000 meter hoogte van -16 °C in het oosten tot -6 °C in het westen. Nog meer naar het het westen is het met een graad of -3 °C op 2000 meter hoogte een stuk minder koud. Deze tweedeling qua temperatuur zal tot midden van de volgende aanhouden waarbij het kwik naar de woensdag toe langzaam weer wat oploopt. Woensdag wordt dan de koude lucht (tijdelijk) weer uit de Alpen verdreven. Tot dan is het onder hogedruk droog en vooral in de bergen zonnig.
Tot zover (woensdag) zitten GFS en het ECMWF aardig op één lijn en ook de verzachting naar de woensdag toe wordt door beide modellen gesimuleerd. Vanaf woensdag zien we echter verschillen optreden. Laten we we eerst eens het ECMWF onder de loep nemen, het model wat de laatste dagen zeer consistent is.
De temperatuurstijging op woensdag heeft te maken met het naderen van een warmtefront in het voorveld van een depressie welke in de loop van dinsdag tot donderdag van de zuidpunt van Groenland naar het zeegebied IJsland koerst. De depressie is gevuld met zeer koude lucht en eigenlijk zien we een bel zeer koude arctische lucht vanuit oost Canada en Groenland afsnoeren. Op nadering van het warmtefront zal woensdag de bewolking toenemen en valt er vanuit het westen wat neerslag. De sneeuwvalgrens ligt rond de 1000 meter en kan later op de dag mn in de westelijke Alpen tijdelijk stijgen tot 1500 meter. Donderdag nadert vanuit het noordwesten al snel het koufront met nieuwe neerslag. Vooral aan de noordkant van de Alpen gaat dan weer wat sneeuw vallen.
Neerslag volgens het ECMWF cumulatief tot zaterdag 21 januari
De bovengenoemde depressie trekt in de loop van vrijdag verder naar het zuiden en ligt vrijdagmiddag met kernen boven de Noordzee en Oostzee (noordelijk van Polen). Een volgende storing met daarachter nog koudere lucht inclusief nieuwe neerslag bereikt in de namiddag de Alpen. Geleidelijk gaat de neerslag ook in de lagere dalen en het Alpen voorland (laagland) in sneeuw over. In het gehele Alpengebied kan dan weer wat sneeuw vallen. De meeste sneeuw wordt voor de westelijke Alpen en de klassieke Nordweststaugebieden in Oostenrijk (Salzburg, Oberösterreich en de westelijke Steiermark) berekend. Tot zaterdag de 21 januari berekent het model in deze gebieden 30 tot 70 mm aan neerslag. Voor de overige Alpen wordt 10 tot 30 mm neerslag. In sneeuw omgezet betekent dit toch weer 20 tot 60 cm en lokaal meer dan 100 cm Neuschnee. Gezien de nog vrij lange verwachtingstermijn moeten we v.w.b. de neerslaghoeveelheden nog een slag om de arm houden. Daarover de komende dagen meer.
ECMWF 22 januari; koude vortex boven Europa >> winters
In het weekend zien we de koude vortex (de vooral op hoogte met koude lucht gevulde depressie ) verder doorschuiven naar zuid Europa en draait de stroming boven west en centraal Europa via "de Noord" verder door naar het noordoosten en wordt er nog koudere arctische lucht aangevoerd. Zo zien we dat op zondag de -10 °C isotherm onder verdere zuid verplaatsing al bijna tot het noorden van Nederland en Duitsland gevorderd is. Onder invloed van het lagedrukgebied (cyclonaal-noordoost) is het (licht) onbestendig. Uit de overtrekkende bewolking kan periodiek sneeuw of een sneeuwbui vallen. In de Alpen kan het met Stau ook aanhoudend en deels intensief sneeuwen.
Daarmee is ECMWF ook vandaag weer in lijn met de vorige dagen. Natuurlijk zien we verschillen qua timing en koers. Zo berekende het model gisteren nog dat het centrum van de koude vortex zich meer richting het zuidoosten van Europa zou verplaatsen waardoor de koude lucht nog makkelijker west en centraal Europa zou kunnen bereiken. Uiteindelijk is echter de outcome min of meer hetzelfde. Een verdere verschuiving naar het westen (retrograad) zou niet goed zijn omdat dan aan de oostflank van het laag warme lucht uit het Middellandse Zeegebied de (oostelijke) Alpen kan bereiken en voor een markante verzachting (en sneeuw) zou gaan zorgen.
En wat doet het GFS ? De laatste dagen zagen we dat het model en dan met name de operationele run behoorlijk aan het zwabberen was en steeds weer neigde naar zachtere oplossingen. Vandaag heeft de operationele ook voor de koude variant gekozen. Deze is echter weer afwijkend t.o.v. het ECMWF en bevindt zich onderin de ensembles. Zoals gezegd loopt het model tot medio volgende week in de pas met het ECMWF. Daarna kiest het echter voor een andere oplossing (benadering). Volgens dit model gaat het Azorenhoog medio volgende week en alliantie aan met het Ruslandhoog, daarbij loopt de hoogteas noordelijk van de Alpen. Met een in kracht toenemend Ruslandhoog neemt de noordoostelijke hoogtestroming ook in kracht toe en kan de bel met zeer koude lucht welke boven Oost Europa ligt verder naar het westen toe oprukken.
GFS 21 januari; eveneens met koude vortex boven Europa >> winters
Zaterdag zien we vervolgens een complex lagedrukgebied boven zuid en zuidoost Europa liggen en wordt eveneens met een noordoostelijke hoogtestroming zeer koude lucht tot over west en centraal Europa getransporteerd. Ofschoon een andere benadering van het geheel zal ook deze oplossing koud winterweer met sneeuw gaan opleveren. Gezien echter de consistentie van het ECMWF en vooral ook het gezwabber van het GFS lijkt me dit scenario het minst waarschijnlijk.
Samengevat; Kouder, vooral in de oostelijke Alpen. In de centrale noordelijke Alpen vandaag en morgen wat sneeuw. Tot het midden van de volgende week onder invloed van hogedruk meest zonnig en geleidelijk weer iets minder koud. Woensdag tijdelijk duidelijk zachter en toenemend onbestendig. Donderdag van het noorden uit winterinval.
Ter afronding nog een mooi plaatje van gisteren vanuit de Zwitserse Alpen (Schächentaler Windgällen, 2764 m), zo moet het zijn ! Fijne dag en morgen meer (winterse) vooruitzichten.
©Johann Geers / ©Sneeuwhoogte.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten