Johanns (Alpen) Weer: Winterweer nadert met rasse schreden

Het is bijna zover; donderdag gaan we het zachte herfstweer verruilen voor een winters intermezzo waarbij vooral de centrale Alpen zich mogen gaan opmaken voor een dik pak sneeuw. Hou rekening met gesloten passen, gladheid door sneeuw en bevriezing en andere winterse ongemakken !

Temperatursturz met sneeuw

Gisteren konden we nog een keer genieten van het rustige herfstweer met in de bergen boven de 2000 meter veel zon en in de dalen juist weer op grote schaal die deels hardnekkig lage bewolking en mist (Hochnebel). Veelal lag de bovengrens van de Hochnebel rond de 2000 meter en wie volop van de zon wilde profiteren moest het dus hogerop zoeken. In de drogere lucht waren de panorama's, mede in combinatie met de lager gelegen Hochnebel vaak weer fenomenaal.

Boven de Hochnebel was het "vechten" voor een plekje in de zon. Foto Nebelhorn
(2200m) bij Oberstdorf. (via Twiter Hans ter Braak -Kleinwalsertal)

Onder of in de mist was het echter maar een kleine kille wereld en pas later op de dag brak ook hier op veel plaatsen de bewolking. Overdag dan weer die mengelmoes van brede opklaringen, Hochnebel en middelbare bewolking waar lokaal ook nog een spat regen of een buitje uit viel. Veel had het echter niet te beteken. Het was bij dit allen nog steeds vrij zacht met temperaturen die met ondersteuning van de zon lokaal nog konden oplopen tot 18 a 20 graden. Topper was gisteren het Oostenrijkse Neusiedl am See, hier steeg het kwik tot 21 graden. In en onder de bewolking en Hochnebel werd het niet veel warmer dan een graad of 11 a 12. Ook op grotere hoogte was het nog steeds zacht met tot op 3000 meter temperaturen van rond het vriespunt.

Vandaag gaan we min of meer nog een laatste keer op herhaling, veel zon in het hooggebergte en de zuidwestelijke Alpen en elders weer die hardnekkige Hochnebel en lage bewolking boven de dalen. Met een bovengrens die tot 2300 a 2400 meter reikt kan daaruit zelfs een spat regen vallen. De oostelijke Alpen hebben te maken met meer bewolking en hier zal de zon zich meest niet kunnen doorzetten. De meeste kans op opklaringen zijn hier weggelegd in het gebied tussen de Dolomieten tot over de Bernina. Lokaal vallen er enkele buien en zelfs een klap onweer is niet geheel uitgesloten. Het is nog steeds zacht, op 2000 meter wordt het een graad of 5 en het nulgradenniveau vinden we opnieuw tussen de 2800 en 3000 meter. Wie alvast de kou zoekt vindt deze op 4000 meter, hier komt het kwik niet boven de - 5 graden uit.

Ook vandaag nogmaals de Hochnebel met daarboven de knalblauwe luchten
(Glarner Land, panorama vanaf de Bützi op 2150mgistermiddag)

Het moge inmiddels wel duidelijk zijn dat dit dan ook meteen de laatste dag is met bovengemiddelde en temperaturen. De al sinds vrijdag aangekondigde kou inval staat nog prominent op de kaarten en in vergelijking met de voorgaande de dagen is er niet veel veranderd. Al met al toch best een aardige prestatie van de weermodellen die deze ontwikkelingen al een week geleden zagen aankomen. Frappant ook dat juist een depressie ver weg op de Atlantische Oceaan met warme lucht verantwoordelijk is voor het komende winterweer. (zie eerdere berichtgeving).

Donderdag dan "D-Day": markant koudere lucht stroomt vanuit het noorden over de Alpen uit en de sneeuwvalgrens gaat dalen van 2400 tot 1000 meter. Op het 850 hPa niveau, dat is ongeveer 1500 meter daalt het kwik tot in de avond van een graad of 11 naar -1 tot -2 graden op de late donderdagavond. Een heuse "Temperatursturz" en daarmee meteen een graad of 8 onder het langjarig klimatologisch gemiddelde. Dit soort temperaturen zijn genoeg voor sneeuw tot 1000 a 800 meter. Daar waar aanhoudend en intensieve neerslag gaat vallen kan de sneeuwvalgrens zelfs nog lager gaan uitkomen en niet gek opkijken wanneer het tot op 600 a 500 gewoon sneeuwt. Kortom "winterse toestanden die ook op de vrijdag zullen aanhouden.

Vrijdag zullen grote delen van de Alpen hun groene "kleed" hebben verruild voor
een witte "mantel"

Overigens lijkt het er nog steeds op dat de oostelijke delen van Oostenrijk het winterweer ontlopen. De westelijke delen (Vorarlberg, Tirol, Oberösterreich tot aan noordelijk Karinthië mogen echter rekenen op sneeuw tot 1000 en lokaal 700 a 500 meter. De modellen hebben nog steeds problemen met de precieze koers van het Genualaag wat vrijdag op de kaarten prijkt en de precieze liggen van het grens gebied van de koude en warmere lucht Gegenstromlage). Juist in dit gebied valt de meeste neerslag, hetzij in de vorm van sneeuw het zij in de vorm van regen dan wel alleen sneeuw boven de 1700 a 2000 meter. Kortom het blijft spannend en we zullen het pas op het laatste moment weten (now-casting).

Voor wat betreft het weekend ook weinig nieuws ten opzichte van gisteren. Het is veranderlijk met dan weer bewolking en een enkele bui en dan weer opklarend. Al met al zal de bewolking toch het weerbeeld bepalen, dit geldt met name voor de westelijke Alpen die meer onder de invloed sfeer liggen van het hoogtelaag boven de Benelux en een bodemlaag boven het noorden van Frankrijk. De koude lucht kan weer iets "opwarmen" en de sneeuwvalgrens stijgt naar 1500 meter op zaterdag en 1800 meter op zondag. Hogere temperaturen en sneeuwvalgrens ook nu weer in het oosten. Algemeen geldt hoe oostelijker hoe zachter. Volgende week dus geen "vlees geen vis, het blijft een beetje aanmodderen en het wachten is op een volgende depressie aanval met fronten vanuit het noorden. Of dit tegen het einde van de week gaat gebeuren is nog erg onzeker en eigenlijk geldt dit ook voor de prognose vanaf maandag. Bottleneck is nog steeds dat hoogtelaag (koudeput) boven de Benelux en veel gaat afhangen van wat dat precies gaat doen.

ECMWF midden volgende week met nog steeds aanwezige kopudeput en laag in de
buurt van de Alpen

Tenslotte wil ik nog even de ensemble berekeningen (T850hPa) van het ECMWF erbij pakken, u weet wel, 50 verschillende berekeningen voor de temperatuur op 1500 meter hoogte. Pakken we daarvan het gemiddelde (mediaan) dan zien we dat deze de komende 10 dagen gewoon on der het langjarig klimatologisch gemiddelde van circa 6 graden blijft. De mediaan beweegt zich voor prikpunt centrale Alpen tussen de -2 graden op vrijdag en 4 graden tegen het einde van de volgende week. Van een markante verzachting met sterke föhn en -of temperaturen die tot 20 a 25 oplopen, zoals we die vorig jaar naar de korte winterinval met sneeuw zagen, is dit keer geen sprake. Maar goed, al met al nog een hoop onzekerheden en dat niet alleen op de langere termijn, logisch ook met die koude put in de buurt ! Morgen maar weer eens verder kijken. Fijne dag, denk aan de plantjes, winterbanden en sneeuwschoppen en haal ook die warme trui al vast maar uit de kast. De winter komt en dit het is nog maar het begin.